Preguntanan frekuente
Entrego di keho
Kiko ta loke por entregá un keho kontra dje?
Por entregá keho kontra akshonnan di órganonan atministrativo di Pais Kòrsou i kontra akshonnan di personanan ku ta traha bou di responsabilidat di e órganonan aki. E Ordenansa Nashonal di Defensor di Pueblo ta definí órganonan atministrativo komo e ministernan di Pais. Personanan ku ta traha bou di responsabilidat di e órganonan aki ta inkluí, por ehèmpel, funshonarionan públiko (ámtenar) di un organisashon partikular i/òf trahadónan temporal.
Sinembargo, semper e outor di e petishon mester entregá su keho na e órgano atministrativo konserní, promé ku e aserká Defensor di Pueblo ku un petishon pa inisiá un investigashon.
Tin un término pa e funshon di Defensor di Pueblo?
Parlamento di Kòrsou ta nombra Defensor di Pueblo pa un periodo di seis (6) aña. Promé ku e nombramentu aki tin un nominashon di e Visepresidente di Konseho di Konsulta Kòrsou, Presidente di Kontrolaria General i Presidente di Korte Komun di Hustisia. Despues di e término aki, por bolbe nombra e Defensor di Pueblo pa otro periodo di seis (6) aña. Esaki ta nifiká ku un Defensor di Pueblo por okupá e funshon pa un total di 12 aña.
Ken por entregá un keho serka Defensor di Pueblo?
Ken ku ta haña ku un órgano atministrativo a aktua di forma inkorekto pa ku un persona natural òf un entidat hurídiko (por ehèmpel un empresa òf un fundashon) den un asuntu partikular, por pidi Defensor di Pueblo pa inisiá un investigashon.
Defensor di Pueblo por yuda mi ku un keho tokante mi bisiña òf konflikto relashoná ku tersera partinan ku no ta kumpli ku nan kòntrakt?
Defensor di Pueblo no ta outorisá pa atendé kasonan manera esnan ariba menshoná, komo ku den e kasonan aki no por papia di algu ku gobièrnu a hasi. Den kasonan asina, Defensor di Pueblo lo referí bo na e instansianan konserní ku por yuda. Kaminda ta posibel I den un kaso konkreto, un kolaboradó di Ofisina di Defensor di Pueblo por, huntu ku e outor di e keho, konsehá e outor di e keho riba posibel pasonan ku por tuma.
Tokante Defensor di Pueblo
Defensor di Pueblo mester responsabilisá serka un òf mas minister?
Defensor di Pueblo ta ehekutá su tareanan di forma independiente di gobièrnu di Kòrsou. E independensia aki ta garantisá pa lei. P’esei nunka un òf mas minister no por pidi Defensor di Pueblo pa bin rindi kuenta serka dje/nan.
E rekomendashonnan di Defensor di Pueblo ta obligatorio?
E rekomendashonnan di Defensor di Pueblo no ta obligatorio. E órgano atministrativo na kua e rekomendashonnan a keda hasí mester informá Defensor di Pueblo si, i si ta asina, kon, el a adoptá e rekomendashonnan i splika dikon e no a adoptá nan òf a desviá for di nan.
Kiko ta pasa si mi tuma kontakto ku Defensor di Pueblo ku un petishon ku ta kai pafó di su área di kompetensia?
Si tuma kontakto ku Defensor di Pueblo ku un petishon ku ta kai pafó di su área di kompetensia, lo referí e persona en kuestion na e lugá apropiá. Kaminda ta posibel, den un kaso spesífiko, Defensor di Pueblo por, huntu ku outor di e keho, konsehá outor di e keho riba posibel pasonan pa tuma pa remediá su situashon.
Kiko Defensor di Pueblo di Kòrsou por nifiká pa mi?
Bo por tuma kontakto ku Defensor di Pueblo di Kòrsou si bo ta malkontentu ku un akshon (òf omishon) di un órgano atministrativo i bo mes a purba resolvé e situashon ku e órgano atministrativo en kuestion sin keda kla.
Kiko ta un órgano atministrativo segun e Ordenansa Nashonal di Defensor di Pueblo?
E Ordenansa Nashonal di Defensor di Pueblo ta definí un órgano atministrativo komo personanan òf instansianan ku tin outoridat públiko. Esaki ta inkluí ministernan òf fundashonnan di gobièrnu.
Pa kuantu tempu ta nombra Defensor di Pueblo?
Parlamento di Kòrsou ta nombra Defensor di Pueblo pa un periodo di seis (6) aña. Despues di e término aki, por bolbe nombra e Defensor di Pueblo pa otro periodo di seis (6) aña. Esaki ta nifiká ku un Defensor di Pueblo por okupá e funshon pa un total di 12 aña.
Promé ku e nombramentu aki tin un nominashon di e Visepresidente di Konseho di Konsulta Kòrsou, Presidente di Kontrolaria General i Presidente di e Korte Komun di Hustisia.
Defensor di Pueblo semper ta un hende hòmber?
Nò. Ta uza e término “Ombudsman” (na Papiamentu: Defensor di Pueblo) rònt mundu. E palabra, originalmente fiá for di sueko, ta nifiká “representante.” Suesia tabata e promé pais ku a nombra un funshonario independiente pa investigá kehonan tokante funshonarionan i instansianan di gobièrnu. Por sierto, e gran mayoria di esnan ku ta okupá e funshon di Defensor di Pueblo mundialmente ta hende muhé.
Defensor di mucha
Kiko Defensor di Mucha ta hasi?
Defensor di Mucha ta defendé derechi di mucha i hóben na Kòrsou. Defensor di Mucha ta vigilá si gobièrnu, skol i otro organisashonnan ta respetá e derechinan aki.
Dikon tin un Defensor di mucha?
Bou di e Tratado Internashonal di Derechi di Mucha (CRC), ta rekerí un funshonario ku ta vigilá di forma independiente i imparsial si ta tuma derechi di mucha i hóben na serio.
E Defensor di Mucha ta independiente i imparsial?
Si. E Defensor di Mucha ta funshoná kompletamente independiente di gobièrnu i otro organisashonnan. Defensor di Mucha ta evaluá situashonnan di forma imparsial i semper e ta skohe e posishon ku ta sirbi interes di e mucha mihó.
Komo mucha òf hóben, mi por tuma kontakto ku Defensor di Mucha mi mes?
Si. Mucha i hóbennan por tuma kontakto direktamente si nan ta sinti ku ta violá nan derechinan.
Ki derechi muchanan tin?
Mucha tin derechi riba protekshon, por ehèmpel, kontra violensia i maltrato, pa nan por lanta trankil. Nan tin derechi riba rekursonan adekuá, manera edukashon, kuido di salú i un ambiente di bida sigur. Mucha tin derechi tambe riba un nòmber i nashonalidat, riba wega i tempu liber, i riba oportunidat pa ekspresá nan opinion i ser skuchá.
Tur e derechinan aki ta ankrá den e Tratado Internashonal di Derechi di Mucha (CRC).
Mayor, dosente òf dunadó di kuido tambe por mèldu un kaso?
Si. Ken ku ta preokupá pa derechi di mucha òf hóben por tuma kontakto ku Defensor di Mucha.
Kiko ta pasa ora ku mèldu algu serka Defensor di Mucha?
Defensor di Mucha ta skucha e relato i ta investigá, si akaso mester tuma akshon. Tin biaha ta duna konseho, tin biaha ta tuma kontakto ku un organisashon òf ta hasi rekomendashon na gobièrnu.
Ta kosta sèn pa tuma kontakto ku Defensor di Mucha?
Nò. E servisionan di Defensor di Mucha ta grátis.
Lo trata mi historia di forma konfidensial?
Si. Tur loke bo kompartí lo keda tratá di forma kuidadoso i konfidensial.
Defensor di Mucha por tuma su mes desishonnan na fabor di mucha i hóben?
Nò. Defensor di Mucha ta vigilá i hasi rekomendashon. Gobièrnu i organisashonnan mester tuma nan propio desishonnan a base di e rekomendashonnan aki.
E rekomendashonnan di Defensor di Mucha ta obligatorio?
Nò. Nan no ta legalmente obligatorio. Sinembargo, e organisashonnan òf institushonnan na kua e rekomendashonnan ta dirigí mester respondé i indiká kiko nan tin intenshon di hasi ku nan.
Kon mi por tuma kontakto ku Defensor di Mucha?
Bo por tuma kontakto via telefòn, email òf dor di bishitá ofisina di Ombudsman. Detayenan di kontakto ta riba e wèpsait aki.
